“Varoluşta eşitlik, sorumlulukta adalet” ilkesiyle hareket eden Kadın ve Demokrasi Vakfı’nın (KADEM) 2014 yılından bu yana düzenlediği Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvelerinin altıncısı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın hitapları, KADEM Yönetim Kurulu Başkanı Doç. Dr. Saliha Okur Gümrükçüoğlu, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş’ın açılış konuşmalarıyla başladı.
Zirve’ye eşi Emine Erdoğan hanımefendi ile katılan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Kadınları dışlayan, kadınlara adaletsizlik yapan bir teknolojinin insanlığa hayranın dokunması mümkün değildir” dedi.
KADEM’in düzenlediği uluslararası Kadın ve Adalet zirvelerinde; kadınların iş, çalışma ve bireysel hayatlarında önlerine çıkan engellerin kaldırılmasını, daha adil bir sistemin inşasını hedefleyen çok sayıda karar, teklif ve tavsiye gündeme getirildiğini belirten Erdoğan sözlerine şöyle devam etti:
“Sivil toplum ve resmî kurumlarımız açısından yol gösterici olan bu müktesebattan biz de istifade ettik ve ediyoruz. Bugünkü Zirve’nin temasının ‘Yapay Zekâ ve Kadın’ olarak belirlenmesini son derece isabetli buluyorum. İki gün boyunca yurt içinden ve yurt dışından değerli katılımcılarla yapılacak tartışmaların yine ufkumuzu açacağına inanıyorum.”
Türkiye’nin fırsat eşitliğinin, özgürlüğün, adaletin hâkim olduğu bir ülke hâline dönüştüğünü belirten Cumhurbaşkanı sözlerini şöyle sürdürdü: “Kadın emeğinin ucuz iş gücü olarak görüldüğü, kadının metalaştırıldığı, kadının sadece adının olduğu, siyasete, iş dünyasına, eğitime, devlet idaresine kadın elinin değmediği, velhasıl kadının üretimden, toplumdan, siyasetten, akademiden dışlandığı bir sistem sadece eksik değildir, aynı zamanda adaletsizdir. Toplumun gücünün yarısını yok sayıyor demektir.”
“TÜRKİYE YÜZYILI’NI KADINLARLA OMUZ OMUZA İNŞA EDECEĞİZ”
‘Türkiye Yüzyılı’ vizyonunun odağında güçlü kadın ve erkek, güçlü aile ve toplum, güçlü Türkiye vardır, diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan şu ifadeleri kullandı:
“Kadın ve erkeğin beraberce güçlü olduğu aileler sayesinde, toplumumuzu ve ülkemizi inşallah daha da güçlendireceğiz. Kadınların insan onuruna yakışan bir hayat sürmeleri, her alanda aktif rol almaları, hak, fırsat ve imkânlardan adil ve eşit şekilde faydalanmaları için nerede eksiğimiz varsa kapatacağız. Nerede hata varsa düzeltecek, nerede atmamız gereken adım varsa, onu mutlaka uygulamaya geçireceğiz. Bunu da şimdiye kadar olduğu gibi yine sizlerle birlikte yol ve kader arkadaşlarımız olan siz kadınlarla omuz omuza başaracağız.
“GAZZE’NİN YİĞİT KADINLARI ÜMMETİN İFTİHAR ANITI OLARAK DEVLEŞİYOR”
Son 13 ayda Gazze’de katledilen 50 bini aşkın masumun üçte ikisinin kadın ve çocuklardan oluştuğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan sözlerine şöyle devam etti: “Bombaların, silahların altında çocuklarına, ailesine, yurtlarına, davasına kol kanat gelen Gazze’nin, Filistin’in yiğit kadınları ümmetin iftihar anıtı olarak devleşiyor. İstiklal Harbi’nde silah taşıyan Nene Hatunlarımız gibi Gazze’nin cengâver kadınları da İslam âleminin yapamadığını yapıyor. Filistin davasını şanla, şerefle, onurla sahipleniyor, yükseltiyor.”
“KADINLARIN TÜM GÜCÜNÜ TOPLUMA TAŞIDIKLARI BİR GELECEK HAYAL EDİYORUZ”
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş ise kadınların gücü ve potansiyeli doğru şekilde yönlendirildiğinde ülkemizin refahının artacağını, dijital teknolojiler, sağlık, eğitim ve tarım başta olmak üzere birçok sektörde çığır açıcı yeniliklerin kapısının aralanacağını vurguladı.
Kadınların özellikle karar alma süreçlerinde yer almalarının, kadınların ihtiyaç ve beklentilerini yansıtması açısından önemli olduğunu vurgulayan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı, şöyle devam etti:
“Biz, kadınların potansiyellerini keşfettikleri, yeteneklerini geliştirdikleri ve bu gücü tüm topluma taşıdıkları bir gelecek hayal ediyoruz. Yapay zekâ çağında sadece dijital dünyada değil, her alanda daha güçlü kadınlar görmek istiyoruz. Tüm katılımcılarımızın, Zirve kapsamında sunduğu her fikir, geleceğin güçlü Türkiye’sinin inşasında bir tuğla olacak.”
Yapay zekâ ve teknoloji alanlarında kadınların aktif roller üstlenmesinin, dijitalleşen dünyada Türkiye’nin gelişimini hızlandıracağını belirten Mahinur Özdemir Göktaş, “Bu Zirve, tüm kadınlara, dijital dönüşüm yolculuğunda yeni kapılar aralayacak; bilgi, beceri ve özgüvenlerini artırmaya katkı sunacak” dedi.
“İSRAİL, YAPAY ZEKÂ KULLANARAK ALGI YÖNETİMİ YAPIYOR”
Konuşmasına, kadınların fırsat ve imkânlardan eşit düzeyde yararlanması, toplumsal hayata dengeli katılımı amacıyla KADEM’in yürüttüğü çeşitli faaliyetleri aktararak başlayan KADEM Yönetim Kurulu Başkanı Doç. Dr. Saliha Okur Gümrükçüoğlu, hak ihlalleri ve şiddetin her türlüsüne karşı mücadele yürüttüklerini vurguladı. Bu çerçevede, Gazze’deki soykırıma özel bir başlık açan Gümrükçüoğlu şu ifadelerde bulundu:
“Gazze’de insanlık suçu işleyen İsrail’e karşı, her platformda sesimizi yükseltiyoruz. İsrail hükûmeti ve ordu yetkilileri hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne gönderilmek üzere suç duyurusunda bulunduk. Birleşmiş Milletler’de düzenlediğimiz etkinlikle, soykırımı ve Filistinli Kadınların yaşadıklarını dünya gündeme taşıdık. Diğer yandan yapay zekânın artık savaşlara da yeni bir boyut getirdiğini en son Gazze’de ve Lübnan’da gördük. İsrail gibi hiçbir ahlaki değer gözetmeyen güçler, yapay zekâyı insanlığın felaketi için de kullanabiliyor. Hatta yapay zekâ aracılığı ile dünya genelinde güçlü bir algı yönetimi yapıyor.”
Yapay zekâ alanındaki teknolojik devrimin, kadınlar açısından var olan fırsat eşitsizliği ve adaletsizlikleri algoritmalar aracılığıyla yeniden biçimlendirdiğinin altını çizen Gümrükçüoğlu şöyle devam etti:
“Pek çok uluslararası firmanın kullandığı yapay zekâ uygulamaları, kadınları işe alım, terfi, yönetici pozisyonu, krediye erişim gibi alanlarda geri plana iterken; reklam, medya ve sesli asistan sistemlerinde kadını tercih ediyor.”
Her şeye rağmen yapay zekânın yeni imkân ve fırsatlar da sunduğunu ve bunların kadınlar için gerçek kazanımlara dönüşmesinin, bugün atılacak doğru adımlarla mümkün olduğunu belirten KADEM Yönetim Kurulu Başkanı Gümrükçüoğlu, düzenledikleri Yapay Zekâ ve Kadın Zirvesi ile sürdürülebilir bir eşitlik için atılabilecek doğru adımların neler olabileceğini tespit etmeyi amaçladıklarını söyledi: Gümrükçüoğlu:
“Yapay zekâ sistemindeki önyargıları tespit etmek, veri setlerini eşitlikçi bir bakış açısıyla tekrar ele almak ve kadınların daha güçlü bir şekilde temsil edilmesini sağlamak için çalışıyoruz. KADEM olarak kadınların sadece bugününü değil yarınını da adil ve eşit bir zemine taşımak istiyoruz. Çünkü bizler yarının, bugünden şekilleneceğini biliyoruz.”
“YAPAY ZEKÂ DESTEKLİ SOYKIRIM: GAZZE” SÖYLEŞİLERİNDE DÜNYA ÇAPINDA ‘İNFLUENCERLAR’…
Zirve, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından düzenlenen, farklı ülkelerin bakanlarının ağırlandığı “Yapay Zekâ Çağında Kadın: Meydan Okumalar ve Gelişen Fırsatlar” başlıklı Liderler Oturumu ile devam etti. Oturuma, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş’ın yanı sıra Gürcistan Sağlık Bakanı Mikheil Sarjveladze, Senegal Aile ve Dayanışma Bakanı Maimouna Dieye, Kuzey Makedonya Sosyal Politikalar, Demografi ve Gençlik Bakanı Fatmir Limani, Sırbistan Kadınlara Yönelik Şiddetin Önlenmesi ve Kadınların Ekonomik ve Politik Güçlendirilmesinden Sorumlu Bakan Tatjana Macura, Mısır Sosyal Dayanışma Bakanı Maya Morsy katıldılar.
Zirve’de ‘yapay zekâ ile dijital ikiz’ gibi deneyim alanları ile yapay zekânın farklı kullanımlarının tartışıldığı söyleşi noktaları (media zone) da yer alıyor. Bu alanlardan birinde, Gazze’ye yönelik saldırılar sırasında yapay zekânın nasıl kullanıldığı konusu odak noktası olarak belirlendi. Zirve’nin ikinci günü olan 9 Kasım’da media zone’da söyleşi düzenleyerek basın mensuplarının sorularını cevaplayacak isimler arasında İslamofobi üzerine çalışmalarıyla bilinen hukukçu, yazar, aktivist Prof. Dr. Khaled A. Beydoun, belgesel fotoğrafçısı, sanatçı Belal Khaled ve TRT Uluslararası Haber Yayınları Dijital Kanal Koordinatörü Hatice Banu Acar da bulunuyor.
KADEM’in Yapay Zekâ ve Kadın temalı 6. Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi katılımcıları, 9 Kasım’da tüm dünyadan yapay zekâ uzmanları ve akademisyenlerin katılımıyla “Yapay Zekâ ve Bilgi Üretimi”, “Sosyo-Kültürel Kodlar”, “Yapay Zekâ Üzerine Etik Tartışmalar ve Politik Düzenlemeler”, “Yapay Zekânın Kadının İyi Olma Hâline Etkileri” gibi konuları tartışmaya devam ediyor.