Rum yönetiminin tek yanlı ilan etti MEB’deki 12 ve 6 numaralı parsellerdeki “Afrodit” ve “Kronos” yataklarından çıkacak doğal gazın Mısır’a sevk edilmesini öngören iki anlaşma bugün Mısır’da imzalanıyor.
Doğal gazın ticarileştirilmesiyle ilgili ilk anlaşma olması nedeniyle Mısır’la imzalanacak anlaşmaları stratejik bulduğunu açıklayan Rum Yönetimi Başkanı Nikos Hristodulidis bugün Dışişleri Bakanı Konstantinos Kombos, Enerji Bakanı Yorgos Papanastasiu, Sözcü Konstantinos Letimbiotis, Diplomatik Büro Şefi Doros Benezis ve Hidrokarbon Dairesi Müdürü Stelios Nikolaidis’ten oluşan bir heyetle Mısır’a gidecek.
Politis ve diğer gazetelere göre Mısır hükümetinin organize ettiği ve enerji alanında faaliyet gösteren şirketlerin katılımıyla düzenlenen “Energy Show (EGYPTES) 2025” fuarı çerçevesinde imza töreni düzenlenecek. Öncesinde Hristodulidis ile Mısır Devlet Başkanı Abdel Fatah El Sisi ve iki tarafın heyetleri arasında ikili görüşme gerçekleştirilecek. Görüşmede enerji iş birliği dışında bölgeler gelişmeler ve ikili ilişkilerin de ele alınması bekleniyor.
'‘Kronos’ için anlaşma, ‘Afrodit’ için mutabakat zaptı”
“EGYPTES 2025” fuarının açılış töreninin ardından Hristodulidis, El Sisi ve İtalya Başbakan Yardımcısı Matteo Salvini huzurunda bir anlaşma ve bir mutabakat zaptı imzalanacak. Anlaşma, 6’ncı parseldeki hidrokarbonların geliştirilmesiyle ilgili Rum yönetimi, Mısır, ENI ve TOTAL arsında “Ev Sahibi Hükümet (Host Government Agreement) Anlaşması olacak. Mutabakat zaptı ise Rum Yönetimi, Mısır ve lisans sahibi şirketler (Chevron Cyprus Limited, NewMed Energy LP, BG Cyprus Limited) arasında Afrodit sahasının geliştirilmesiyle ilgili olacak. Anlaşmalara ve mutabakat zaptına Rum yönetimi adına Enerji Bakanı Papanastasiu imza atacak.
Hristodulidis Mısır ziyareti öncesinde Mısır Haber Ajansı MENA’ya verdiği ve dün yayımlanan özel röportajda Güney Kıbrıs-Mısır ilişkilerinin stratejik önemi olduğuna ve ortak değerlere, karşılıklı saygıya ve birçok alanda yoğun iş birliğine dayandığını, enerji ve doğal gaz alanında, özellikle “Afrodit” ve “Kronos” yataklarından doğal gazın Mısır’a sevkiyle ilgili imzalanması beklenen anlaşmalar ile yeni ufuklara ulaştığını belirtti.
Röportajında Mısır elektrik şebekesinin Güney Kıbrıs ve Yunanistan üzerinden Avrupa şebekesiyle bağlantısı projesinin enerji güvenliğini ve sürdürülebilirliğini güçlendireceğini ve Mısır’ı önemli bir enerji kavşağı haline getireceğini de söyledi.
Mısır ile Güney Kıbrıs arasındaki ilişkilerin son yıllarda çok güçlendiğini belirterek bunun iki ülkenin Akdeniz bölgesi ve ötesinde istikrar, güvenlik ve ekonomik refahın ileri götürülmesi taahhüdünün yansıması olduğunu söyleyen Hristodulidis El Sisi liderliğinin bu stratejik ortaklık ilişkisini güçlendirdiğini kaydetti.
Hristodulidis Abdel Fatah El Sisi’nin Gazze Şeridi’nde ateşkes sağlanması ve çatışmaların sınırlandırılması yönündeki diplomatik çabalara önderlik ettiğine işaret ederek, Rum yönetiminin bu çabaları desteklediğini, daha fazla gerginlik olmaması maksadıyla Mısır ile koordine halinde olduğunu da kaydetti.
Politis, enerji konuları uzmanı Charles Ellinas’ın bugün Mısır’da imzalanacak anlaşma ve zaptı ile ilgili değerlendirmelerini sordu. “İleriye doğru yeni bir adım ama iş burada bitmiyor.” diyen Ellinas nihai yatırım kararlarına olanak tanıyacak detaylı incelemeler yapılması gerektiğine dikkat çekti.
Ellinas Mısır’la bugün imzalanacak 6’ncı parseldeki “Kronos” yatağıyla ilgili anlaşmanın hemen hayata geçirilebileceğini ancak “Afrodit” yatağıyla ilgili anlaşmanın bir mutabakat zaptı olduğuna, bu nedenle bağlayıcılığı olmadığına dikkat çekti. Mutabakat zaptının, Rum yönetiminin Afrodit yatağından gelecek doğal gazı ticarileştireceği şart ve koşulları getiren bir anlaşma olduğuna işaret etti.
“Doğal gazın ilk gün yüzüne çıkacağı yatak Kronos”
Gazete, Rum Enerji Bakanı Yorgos Papanastasiu’nun son günlerde söylediklerinin de buna işaret ettiğine dikkat çekti ve Papanastasiu’nun, Mısır MEB’i altyapılarına yakın olan yatağın “Kronos” olduğunu belirterek “Anlaşılacağı gibi Kıbrıs doğal gazını ilk gün yüzüne çıkaracak yatak da Kronos’tur.” dediğini hatırlattı.
Edindiği bilgilere dayanarak havadaki ana meselenin Kronos yatağının, yatağın güneydoğusunda bulunan Mısır’a ait ZOHR yatağıyla bağlantısı olduğunu, iki yatağın bağlanması ile doğal gazın bu güzergah üzerinden Mısır yerel şebekesine ya da hem Kronos hem ZOHR’un lisans sahibi ENI’ye ait sıvılaştırma terminaline aktarılacağını kaydetti.
Papanastasiu’nun, “Afrodit” yatağındaki doğal gaz rezervinin tamamının mı Mısır’ın ihtiyacı için kullanılacağı yoksa uluslararası piyasaya yeniden ihraç mı edileceği konusunda kartlarını kapalı tuttuğuna işaret eden gazete, bunun, bugün Mısır’da imzalanacak anlaşmaların gizli bölümü olduğuna da dikkat çekti.
“2030’da olgular değişecek”
Alithia, Charles Ellinas’la yattığı röportajı “Kıbrıs Yataklarında Geliştirme ve Üretim İşleri 2030’dan Sonra… Kıbrıs Doğal Gazdan Ne Kazanır” başlığıyla aktardı.
Gazeteye göre, Afrodit yatağının, Chevron’un kuracağı platform yüzünden daha pahalı olacağını , İsrail’in de yatağın yüzde 10’unu talep ettiğini belirten Ellinas, EGAS’ın doğal gazı bugün sadece 6 dolara satın aldığını kaydetti.
Enerji çevrelerinin bugünkü olgularda Güney Kıbrıs’ın elde edeceği geliri 20 yılda 2,5 milyar euro olarak hesapladığına işaret eden gazete Ellinas’ın net bir kazanç değerlendirmesi yapılamayacağını, olguların 2030’dan sonra değişebileceğini söylediğini aktardı.
Chevron’un incelemesi için bir yıl gerekeceğini ve nihai yatırım kararı alması halinde işe başlaması için beş yıla daha ihtiyacı olacağını belirten Ellinas ENI’nin henüz “Kronos” ile ilgili planını sunmadığını ama doğal gazın Mısır’a (Mısır’ın iç tüketimine) gideceğine inandığını söyledi.
