Psikolog Elif Zahide Gök çocuklarda şiddet eğilimi hakkında aileleri uyardı

Henüz 15 yaşında olan Mattia Ahmet Minguzzi, 24 Ocak'ta kaykay malzemesi satın almak için gittiği Kadıköy Salı Pazarı'nda defalarca kez bıçaklanarak hayattan koparıldı. Minguzzi, 15 yaşındaki B. B. tarafından beş kez bıçaklandı ve 16 yaşındaki U. B. tarafından tekmelenerek devam eden şiddete maruz kaldı. Türkiye'de gençlik şiddeti üzerine yoğun bir kamuoyu tartışmasına neden olan bu korkunç olay, aileleri büyük bir tedirginlik ve paniğe sürüklüyor. Peki, aileler çocuklarındaki öfke sorununu nasıl tespit edebilir? Hangi ipuçları dikkate alınmalı ve öfke sorunuyla mücadele eden çocuk için ne zaman uzmana başvurulmalı?

Uzman Psikolog Elif Zahide Gök, aileleri yakından ilgilendiren bu konuya dair Haber7.com'a önemli açıklamalarda bulundu.

Ailelerin bilinçli ve dikkatli bir tutum sergilemesinin önemine işaret eden Uzman Psikolog Gök, şöyle konuştu:

"Aile yapısının güçlü olduğu bir ülkede yaşıyoruz ve bu konuda her zaman gurur duymamız gerekirken tam tersi iletişim eksikliğinin yaşandığı, anne ve babanın çocuğundan habersiz olduğu aile sisteminin artış gösterdiğini söylemek mümkün. Bundan dolayı 2025 yılının "Aile" yılı ilan edilmesiyle bu kavramın önemi bir kez daha vurgulanıyor. Ailenin bilinçli olması demek şiddet eğilimlerinin azalması demektir."

Şiddet içerikli oyunlar ve YouTube videolarını çocuklar üzerinde korkunç etkilere sebep olduğunu belirten Uzman Psikolog Gök, "YouTube video oyunları ve sosyal medyadaki her türlü şiddet eğilimi, çocukların şiddete bakış açısını ve davranışlarını  normalleştiriliyor. Küçücük bir çocuğun oynadığı oyunlarda öldürmek, canavarları yok etmek ve zarar vermek gibi şiddet içerikleri mevcut. Aynı şekilde 15-20 yaşındaki bir gencin oynadığı oyunlarda da bu temalara rastlamak söz konusu. İnternet bağımlılığındaki artışla bu oyunlar sürekli hale geliyor ve artık bu oyunlarda birini öldürmek ya da zarar vermek normalleşmeden de öte haz verici bir duyguya dönüşüyor" ifadelerini kullandı.

Öte yandan çocuklarda empati eksikliğinin tehlikeli bir boyutta olduğuna dikkat çeken Uzman Psikolog Gök, "Çocuklardaki empati eksikliği şu anda ilkokulda, ortaokul, lise, üniversitede en çok çalışılan, en çok karşılaştığımız konuların başında geliyor. Empati demek karşındaki ve onun duygusunu anlamak, kendini onun yerine koymak, onun ne hissettiğine dair hiçbir hassasiyet duymak demek. Empati eksikliği ise  karşındakini ve duygusunu anlamamak, onun ne hissettiğini bilmemek, hatta belki umursamamak anlamına geliyor. Dolayısıyla çocukların karşımdaki üzülür mü, canı yanar mı ya da bunun sonunda herhangi birisi zarar görür mü düşüncesi ve duygusu olmadan okula gittiklerini, arkadaş olduklarını, dışarıda dolaştıklarını düşünürsek hakikaten tehlikeli bir boyuttayız." diye konuştu.

İletişim kurmakta zorlanan, içine kapanık ve fazla sakin yapıdaki çocuklarda kimi zaman 'patlama' denilebilecek boyutta bir iletişim şekli görülebiliyor. Bu noktada çocuğa doğru bir şekilde yaklaşmak ve uzmanla görüşmek için doğru anı belirlemek oldukça önemli. Bu konuya dair ailelere önemli tavsiyelerde bulunan Uzman Psikolog Gök, şu ifadeleri kullandı:

"Sessiz, sakin bir mizaclı  bir kişilik yapısına sahip olmak olağan bir durumdur. Kendini ifade edemeyecek mecra bulamayan çocuk içine kapanabilir ve kendi halinde sakin bir çocuğu siz anlarsınız. Bu çocuk sakin bir yapıda ve  çok sosyal değildir, dersiniz. Ancak neredeyse bir duvar gibi, hiç duygu vermeyen çocukların da varlığından bahsediyoruz. Doğru düzgün hiç kimseyle iletişim hiç kurmayan ve kurmaktan kaçınan çocuklardan bahsediyoruz. Yani bu çocukların yüzüne baktığınızda gerçekten mutlu mu yoksa üzgün mü bunu dahi anlamayabiliyorsunuz. Bundan dolayı çocuklarda kullandığımız "oyun terapisi" gibi yöntemler çok işe yarar. Çünkü çocuk orada oyun oynarken biz çocuğu gözlemleyerek, onunla konuşarak pek çok bilgi alabiliriz. Aileler bu ikisini karıştırmamalı. Çocuk sakin ve sessiz yapıda olabilir. Ancak bazı ortamlarda bağ ya da iletişim kurmaktan kaçınmaz ve o coşkuyu rahatlıkla görebilirsiniz. Yalnızca buradaki çocuk çok konuşkan veya sosyal bir yapıda olmayabilir. Eğer çocuk iletişim eksikliği yaşıyor, asla duygu vermiyor ve neredeyse bir kara kutu, duvar gibi davranıyorsa evet orada sizinle bir şey paylaşmıyor olabilir ancak kendi iç dünyasında ‘karanlık’ bir duygu taşıyabilir. Bu noktada çocuğun rahat hissedebileceği ve bağ kurabileceği bir uzmana başvurmak gereklidir."

Çocuklardaki şiddet eğilimini tetikleyen bazı davranışların gözlemlenmesi gerektiğini söyleyen Uzman Psikolog Gök, "Öfke nöbetleri geçiren, etrafı kıran, döken, kamu malına zarar veren, sınıfta zarar veren, evde zarar veren, hayvanlara aynı şekilde zarar veren ve biraz önce dediğim gibi herhangi bir "empati" beslemeden arkadaşına da aynı muameleyi gösteren bir çocukta psikolojik olarak bazı sıkıntılar var diyebiliriz. Yani aslında çocuk çok sık kavga ediyorsa ve hem kendisine hem de çevresine zarar verici davranışlarda bulunuyorsa bir uzmandan yardım almak önemli olacaktır. Ayrıca geçmişte taciz, tecavüz, herhangi bir fiziksel ya da sözel saldırı yaşayan çocuk  duygu dünyasında travmatik etki altında olabilir. Bu gibi durumlar çocuğunuzun duygu dünyasında bambaşka zararlar vermiş olabilir. Minik müdahalelerle bile küçük yaşta bu tarz sorunların önüne geçilebilir ve çocuğun sağlıklı bir yetişkin olması sağlanabilir." şeklinde konuştu.

Ebeveynlere seslenen Uzman Psikolog Elif Zahide Gök, "Aslında her şey ailede başlıyor ve ailede tedavi oluyor. Yani siz istediğiniz kadar yıllarca terapilere gidin, destek alın, yardım alın, kendinizi geliştirin. O aile bağı, o aile içinde hissettiğiniz o aidiyet duygusu, güven duygusu yoksa hep bir yeriniz eksik kalıyor ve dışarıdan gelen pek çok tehlikeye karşı savunması oluyorsunuz. Bundan dolayı aile çok önemli." diyerek sözlerini tamamladı.