EkoAvrasya Vakfı, İpekyolu Kamu Diplomasisi Teşkilatı ve Türk Dünyası Sivil Toplum İşbirliği Derneği (TÜRKSİT) tarafından, sivil toplum kuruluşlarının Türk dünyasında daha etkin ve sürdürülebilir işbirlikleri kurabilmesi amacıyla Ankara Ticaret Odası'nda "Türk Dünyası Sivil Toplum Çalıştayı" gerçekleştirildi.
Türk dünyasındaki sivil toplum kuruluşlarının koordinasyonunu güçlendirmek, gelecek vizyonunu belirlemek ve ortak stratejiler oluşturarak bölgesel dayanışmayı artırmak hedefiyle düzenlenen çalıştaya, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Türk Devletleri ile İlişkiler Başkanı Kürşad Zorlu, TBMM MHP Grup Başkanvekili Filiz Kılıç, Azerbaycan Milli Meclisi Milletvekili Tenzile Rüstemhanlı, AK Parti İstanbul Milletvekili Şamil Ayrım, Ankara Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran, EkoAvrasya Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Hikmet Eren, İpekyolu Kamu Diplomasisi Teşkilatı Başkanı Seyfullah Türksoy ve TÜRKSİT Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Kurnaz katıldı.
Programda, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Ersin Tatar'ın gönderdiği mesaj okundu.
Çalıştayın açılışında konuşan Zorlu, Türk dünyasının, küresel ölçekte son dönemde yaşanan gelişmeler karşısında, tıpkı tarihteki örneklerinde olduğu gibi bugün de tehdit ve fırsatlarla sınandığını ifade etti.
Türk dünyasında sivil toplumun güçlenmesi, daha yaygın bir işbirliği zemini kazanması ve etkili bir yapıya kavuşmasının düne göre çok daha hayati bir ihtiyaç olduğuna işaret eden Zorlu, Türk dünyasında bu yapıları güçlendirmenin, bugünü korumakla kalmayıp yarını inşa etmek anlamına geldiğini bildirdi.
Zorlu, Türk dünyasında inişli çıkışlı dönemler yaşansa da yaklaşık 35 yıldır koparılmış bağların yeniden örüldüğünü ve kardeşliğin kurumsal zeminlere taşınmasına çalışıldığını dile getirdi.
"TÜRKİYE GÜÇLÜ OLURSA TÜRK DÜNYASI GÜÇLÜ OLACAK"
Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin, Türk dünyası ve bölge için küresel gelişmelerin odağında yer alan çok önemli bir güç merkezi haline geldiğini vurgulayan Zorlu, "Türk dünyasının, Türk milletinin düşmanları her zaman olmuştur. Bu öneme binaen her zaman bizlerle uğraşanlar olmuştur ve olmaya devam edecektir. Özellikle önümüzdeki süreçte Türk dünyasının arasındaki ilişkileri farklı bağlamlara çekmeye çalışan, bizlerin arasına girerek birtakım krizler oluşturmaya çalışacak paylaşımlara, çabalara, girişimlere karşı son derece dikkatli olmak mecburiyetindeyiz. Çünkü biliyorlar ki Türkiye güçlü olursa Türk dünyası güçlü olacak ve biliyorlar ki Türk dünyası, daha da güçlenirse dünya düzeni yeni bir ivme kazanacak." diye konuştu.
Zorlu, KKTC'nin, Türkiye ve Türk dünyasının ayrılmaz bir parçası olduğunu belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Son günlerde bu konuda bahsettiğim çerçevede kimi gelişmeler ve özellikle sosyal medya mecralarından yanlış birtakım bilgi ve bilgilendirmeleri paylaşarak bu nifaka ortak olmaya çalışan çevreler olduğunu görüyorum. Bizim ülkemizde, Türkiye Büyük Millet Meclisi çatısı altında görev yapan bazı siyasetçilerin de buna isteyerek ya da istemeyerek ortak olduğunu üzülerek görüyorum. Çok açık buradan sesleniyorum ve söylüyorum, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin olduğu gibi Türk dünyasının da ayrılmaz bir parçasıdır. Biz, Türk dünyası olarak, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin, dünya yüzünde tanınması için dün nasıl çaba sarf ediyorsak bugün de hep birlikte, bütün Türk devletleriyle birlikte bunun mücadelesini vermeye devam ediyoruz ve edeceğiz."
Türk dünyası devletlerinin her alanda işbirliği gerçekleştirmek üzere büyük bir atak başlattığına dikkati çeken Zorlu, Türk Dünyası Polis Akademileri Platformunun kurulacağını aktardı.
AK Parti olarak, Türk dünyasıyla ilgili yaklaşık 220 sivil toplum kuruluşunun katılımıyla önümüzde dönemde bir organizasyon yapmayı planladıklarını dile getiren Zorlu, "Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın da ifade ettiği gibi, Türk dünyası, gerisindeki yeniliğe ve gelişmeye açık muhteşem medeniyet birikimi, güçlü devlet geleneği, sağlam sosyal yapısı, vizyoner sivil toplum kuruluşları ile adeta yeni bir uyanış, yeni bir şahlanış içindedir. Şüphesiz bu uyanış, yalnızca devletlerin iradesiyle değil, halkların sahada kurduğu gönül köprüleriyle güç kazanacaktır." ifadelerini kullandı.
"ÇALIŞTAY, ORTAK KADERİMİZİ ŞEKİLLENDİRECEK STRATEJİK YOLCULUĞUN ÖNEMLİ KİLOMETRE TAŞLARINDAN BİRİDİR"
Türk dünyasının, tarihsel tecrübe, kültürel derinlik ve insani kapasitesiyle 21. yüzyılın yükselen değerlerinden biri olma yolunda ilerlediğini vurgulayan Zorlu, bu yükselişin kalıcı ve anlamlı olabilmesi için sadece devletlerin değil, sivil toplum sermayesinin de güçlü, örgütlü ve birbirine kenetlenmiş olması gerektiğini vurguladı.
Zorlu, şunları kaydetti:
"Kamu diplomasisinin en etkili taşıyıcısı olan sivil toplumun, Türk dünyası içinde kurumsal işbirliği modelleri geliştirmesi hem bugünün ihtiyaçlarına yanıt vermek hem de gelecek kuşakların refahını güvence altına almak açısından büyük önem taşımaktadır. Burada bugün icra edilen çalıştayı da sadece bir istişare değil, ortak kaderimizi şekillendirecek stratejik bir yolculuğun önemli kilometre taşlarından biri olarak görmekteyiz. Bu yolculukta her kuruluş bir yelken, her fikir bir rota, her gönül bir pusula olacaktır."
Türk dünyasının her alanda işbirliğini gerçekleştirmeye yönelik toplum faaliyetlerinin, gönül birliği, ideal birliği ve kurumsal birliğin sağlanması olmak üzere üç sacayağı üzerinde yükselebileceğini belirten Zorlu, bu adımların birbirini tamamlayabilmesinin de yetişmiş insan kaynağı ile doğru ve etkili bir kamuoyunun oluşumuna bağlı olduğunu söyledi.
21 Mart Nevruz Günü'nün, Türkiye'de resmi bayram olarak kutlanmasına yönelik kanun teklifinin yakın zamanda hazır olacağını belirten Zorlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, 21 Mart'ın, Türk Devletleri Teşkilatlarının ortak bayramı olması hususunu, Budapeşte'de gerçekleştirilecek zirvede önereceğini ve 21 Mart 2026'da Türk dünyasını, Türkiye'de bir araya getirme çabasında olacaklarını ifade etti.
"BİRLİKTE DAHA ADİL, DAHA BARIŞÇIL, DAHA GÜÇLÜ BİR GELECEK İNŞA EDERİZ"
TBMM MHP Grup Başkanvekili Filiz Kılıç, programda yaptığı konuşmada, çalıştayda bir gelecek inşa etme iradesinin ortaya konulduğunu belirterek Türk dünyasını birleştiren şeyin ise "biz olma iradesi" olduğunu söyledi.
Türk dünyasının birlikte daha güçlü olduğunu vurgulayan Kılıç, "Türkiye, Kazakistan, Azerbaycan, Özbekistan, Türkmenistan, hepimiz ayrı ayrı devletleriz. Tek başımıza çok şey yapabiliriz. Ama birlikte daha hızlı iyileşiriz. Birlikte daha büyük hayaller kurarız. Birlikte daha adil, daha barışçıl, daha güçlü bir gelecek inşa ederiz. İşte bu yüzden bugün buradayız. Çünkü artık birbirimizin sorunlarına kulaklarımızı değil, yüreklerimizi açma zamanı. Kültürümüzü, sanatımızı, sesimizi, sokağımızı, gençlerimizi bir araya getirme zamanı." diye konuştu.
Kılıç, çalıştay sonrası sadece alınmış kararların olmaması ve yenilenmiş bir inancın da olması gerektiğini dile getirerek, Türk dünyası arasında kurulacak her bağın, atılacak her imzanın, verilecek her fikrin, geleceğin bir tuğlası olacağı değerlendirmesini yaptı.
Türk dünyasının asıl gücünün gönül bağlarında olduğuna işaret eden Kılıç, "Unutmayın, bir milletin haritası sadece çizgilerle değil, inançla, umutla ve birlikte atılan adımlarla çizilmiştir. Bir araya gelişimiz, sadece toplantı değil, bir vizyonun başlangıcıdır." dedi.
Kılıç, şunları kaydetti:
"Türk dünyası sadece geçmiş değil, birlikte yazacağımız bir gelecek. Biz birbirimizin sınır komşusu değiliz. Biz birbirimizin gönül yoldaşıyız. Bu uzun bir yol. Ama birlikte yürüdüğümüzde bu yol, artık zorluk değil, bir umut olur. Ve o umutla diyoruz ki, dilde birlik, fikirde birlik, işte birlik. Bu, artık hayal değil, bir vizyon, bir gelecek çağrısıdır."
"BİZİ BİRLEŞTİREN GÖNÜL COĞRAFYAMIZ ÇOK BÜYÜK"
AK Parti İstanbul Milletvekili Şamil Ayrım ise sivil toplumun gücüne inanan kuruluşların işbirliğiyle gerçekleştirilen toplantının, Türk dünyasının birlik ve beraberliğine hizmet eden değerli bir adım olduğunu vurguladı.
Ayrım, "Unutmayalım ki bizi ayıran coğrafya sınırlı olabilir ancak bizi birleştiren gönül coğrafyamız çok büyüktür. Bu gönül coğrafyasını ayakta tutacak olan sivil irade, dayanışma ve ortak vizyonumuzdur." ifadelerini kullandı.
Azerbaycan Milli Meclisi Milletvekili Tenzile Rüstemhanlı da "Türk dünyasına hizmet bir yoldur, Türk dünyasını birbirine bağlayan köprülerdir." dedi.
Karabağ Zaferi'nin, Türk dünyasının birliği ve beraberliğine giden yolda bir meşale, umut ve ışık olduğunu dile getiren Rüstemhanlı, zaferin, bağımsızlığını kazanmış Türk devletlerinin bir araya gelmesinde önemli bir yol, bağımsızlığını kazanmamış Türk toplumları için de bir umut olduğunu söyledi.
Rüstemhanlı, sözlerine şöyle devam etti:
"Türk dünyasına giden yolda Türk birliğini istemeyen uluslararası teşkilatların ki biri de Avrupa Birliği'dir, birkaç gün önce Türk devletlerinin bazılarının Kıbrıs konusunda tutumu bir fitnedir. Biz millet olarak, bu fitnelerin önünde durmalıyız. Devletler elbette kendi çıkarlarıyla hareket ederler, ama bizim millet olarak bir amacımız olmalıdır. Türk milletinin çıkarı her türlü siyasetin üzerinde olmalıdır."
İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü Dış İlişkiler Daire Başkanı Fahrettin Kaya da genel müdürlük olarak, sivil toplum kuruluşlarının projelerini destekleyen faaliyetler yürüttüklerini aktardı.
Kaya, Türkiye'de örnek sivil toplum kuruluşlarının olduğunu ve güzel faaliyetler yapıldığını ifade ederek, "Sivil toplum kuruluşları ne kadar güçlü olursa Türkiye'nin demokrasisinin, ekonomisinin o kadar gelişeceğine inanıyoruz." diye konuştu.
"ANKARA TİCARET ODASI OLARAK BU VİZYONUN BİR PARÇASI OLMAYA HAZIRIZ"
Ankara Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran ise hükümetler arası işbirlikleri kadar milletler arası dayanışmanın da kıymetli olduğunun altını çizdi.
Baran, Türk dünyasının geleceğinin, ticaret, sanayi, kültür, eğitim, bilim, sanat ve insan odaklı yaklaşımlarla şekilleneceğini belirterek, Ankara Ticaret Odası olarak bu vizyonun bir parçası olmaya, sürece katkı sunmaya hazır olduklarını dile getirdi.
Türk devletleri arasındaki ilişkileri, sokaktaki her vatandaşı kapsayacak şekilde geliştirmek gerektiğine işaret eden Baran, "Ortak vizyon doğrultusunda atacağımız her adım, Türk dünyasını güçlendireceği gibi gelecek kuşaklara bırakacağımız mirasa da değer katacaktır. Çalıştayın, Türk dünyasının sivil topluluğunu güçlendirmek, ortak projeler gerçekleştirmek ve işbirliğini artırmak için önemli bir fırsat olduğuna inanıyorum." değerlendirmesinde bulundu.
TÜRKSİT Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Kurnaz da çalıştay vesilesiyle birliğe ve birlikte üretmeye olan inançlarını hep birlikte yeniden tazelediklerini ifade etti.
Kurnaz, Yunus Emre'nin "Gelin Tanış Olalım" şiirindeki bir dizeyi hatırlatarak, "Türk Dünyası Sivil Toplum Çalıştayı vesilesiyle bir araya gelmiş olmak, bizler için yalnızca bugünü değil, yarını da inşa etme zorunluluğunu da beraber getirmektedir. Farklı coğrafyalarda, farklı alanlarda emek veren kuruluşlarımızın bu dengede buluşması, yeni yollar açmak, ortak hedefler belirlemek ve kültürel bağlarımızı daha da güçlendirmek açısından büyük bir kazanım olacaktır." açıklamasını yaptı.
"BİZLERE DÜŞEN BU SÜRECİ SAHİPLENMEK VE HALKLARIMIZ ARASINDA KÖPRÜLER KURMAK"
İpekyolu Kamu Diplomasisi Teşkilatı Başkanı Seyfullah Türksoy, Türk dünyasının birlik ve dayanışma yolculuğunda çok önemli mesafeler katedildiğini belirterek, mevcut kazanımların ötesine geçmek ve daha kapsayıcı, sürdürülebilir bir işbirliği modeli kurmanın sorumluluklarından en önemlisi olduğunu söyledi.
Çalıştayda ele almayı hedefledikleri konuların, sadece bugünü değil yarını da şekillendireceğine dikkati çeken Türksoy, "Sivil toplum kuruluşları olarak bizlere düşen bu süreci sahiplenmek ve halklarımız arasında köprüler kurmaktır. Bu çalıştayın ortak sorunlara, ortak çözümler üretileceği, karşılıklı anlayışın ve işbirliğinin geliştirileceği, somut adımların planlanacağı, verimli bir platform olmasını temenni ediyorum." dedi.
EkoAvrasya Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Hikmet Eren, programın hayırlara vesile olması temennisinde bulunarak, çalıştaydan çıkacak sonuç raporlarını, devletin ilgili kurum ve kuruluşlarıyla paylaşacakları bilgisini verdi.
Açılış konuşmalarının ardından, "Sivil Toplum Kuruluşları ve Türk Dünyasında Çok Boyutlu Gelecek Perspektifi", "Türk Dünyasının Entegrasyon Sürecinde Sivil Toplum Kuruluşlarının Rolü", "Türk Dünyasında Sivil Toplum Kuruluşlarının Önemi ve Kurumlararası Etkileşimdeki Rolü" ve "Sivil Toplum Kuruluşlarının Dış Politika İnşasındaki Rolü: Kamu Diplomasisi Çalışmaları" başlıklarında oturumlar düzenlendi.
